S. R. బొమ్మై vs. యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియా కేసు 1994

SR బొమ్మై కేసు ప్రాథమిక నిర్మాణ సిద్ధాంతానికి సంబంధించి, అలాగే ఆర్టికల్ 356 యొక్క కఠోరమైన దుర్వినియోగానికి సంబంధించి సుప్రీం కోర్టు యొక్క మైలురాయి తీర్పులలో ఒకటి

SR బొమ్మై కేసు ప్రాథమిక నిర్మాణ సిద్ధాంతానికి సంబంధించి, అలాగే ఆర్టికల్ 356 యొక్క కఠోరమైన దుర్వినియోగానికి సంబంధించి సుప్రీం కోర్టు యొక్క మైలురాయి తీర్పులలో ఒకటి . S.R కేసు. బొమ్మై వర్సెస్ యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియా అనేది రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 356కి సంబంధించి కేంద్రం యొక్క అధికారాలను నిర్వచించడంలో కీలకమైనది  , ఇది రాష్ట్రంపై రాష్ట్రపతి తన పాలనను విధించే అత్యవసర నిబంధనలతో వ్యవహరిస్తుంది. ఈ సందర్భంలో, కేంద్రం-రాష్ట్ర సంబంధాలు మరియు దాని సామర్థ్యాన్ని మరింత సమర్థవంతంగా నిర్వహించాయి. SR బొమ్మై ఆగస్టు 1988 మరియు ఏప్రిల్ 1989 మధ్య కర్ణాటక ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నారు. ఆయన జనతాకు నాయకత్వం వహించారు. 21 ఏప్రిల్ 1989న కర్ణాటకలో రాష్ట్రపతి పాలన (ఆర్టికల్ 356) విధించినప్పుడు దళ్ ప్రభుత్వం రద్దు చేయబడింది. 


SR బొమ్మై కేసు నేపథ్యం

SR బొమ్మై ఆగస్టు 1988 మరియు ఏప్రిల్ 1989 మధ్య కర్ణాటక ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నారు. ఆయన జనతాదళ్ ప్రభుత్వానికి నాయకత్వం వహించారు, ఇది 21 ఏప్రిల్ 1989న కర్ణాటకలో రాష్ట్రపతి పాలన (ఆర్టికల్ 356) విధించబడినప్పుడు రద్దు చేయబడింది.

అప్పటి వరకు, ప్రతిపక్ష పార్టీలు (కేంద్రంలో ఉన్న రాష్ట్రాలకు) అధికారంలో ఉన్న రాష్ట్రాలపై ఆర్టికల్ 356 విధించడం సాధారణ ఆచారం.ఐతే 
ఈ ప్రత్యేక సందర్భంలో, అనేక ఫిరాయింపుల కారణంగా (అవి రాజకీయంగా ప్రేరేపించబడినవి మరియు మాస్టర్ మైండెడ్) మెజారిటీని కోల్పోయారనే కారణంతో బొమ్మై నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం తొలగించబడింది.

జనతాదళ్ లెజిస్లేచర్ పార్టీ ఆమోదించిన తీర్మానం కాపీని బొమ్మై అప్పటి గవర్నర్ పి.వెంకటసుబ్బయ్యకు అందజేసినప్పటికీ, సభలో మెజారిటీ నిరూపించుకునే అవకాశం లేకపోయింది.

గవర్నర్ నిర్ణయానికి వ్యతిరేకంగా బొమ్మై మొదట కర్ణాటక హైకోర్టుకు వెళ్లారు. అయితే ఆయన రిట్ పిటిషన్‌ను హైకోర్టు కొట్టివేసింది.
ఆ తర్వాత బొమ్మై సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించారు. ఈ కేసు తీర్పు రావడానికి దాదాపు ఐదేళ్లు పట్టింది. మార్చి 1994లో, SC యొక్క తొమ్మిది మంది న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం మైలురాయి తీర్పును ఇచ్చింది, ఇది ఆర్టికల్ 356 మరియు కేంద్ర ప్రభుత్వం యొక్క ఏకపక్ష వినియోగానికి సంబంధించి అత్యంత విస్తృతంగా ఉదహరించబడిన వాటిలో ఒకటిగా మారుతుంది.... 

Subscribe

Subscribe to our newsletter to get the latest scoop right to your inbox